Charakterystyka genomu Listeria monocytogenes serogrup IIa i IVb pochodzących z żywności oraz środowiska jej produkcji

Abstract

Listeria monocytogenes wywołuje u ludzi chorobę listeriozę. Bakterie te dostają się do organizmu człowieka zazwyczaj za pośrednictwem zanieczyszczonej nimi żywności. Listerioza charakteryzuje się najwyższym odsetkiem hospitalizacji oraz śmiertelności spośród wszystkich odzwierzęcych chorób przenoszonych drogą pokarmową. Od 2009 roku obserwuje się istotny statystycznie trend wzrostowy potwierdzonych przypadków listeriozy u ludzi w Unii Europejskiej. Ze względu na zdolność L. monocytogenes do przeżycia a także namnażania się w szerokim zakresie różnorodnych warunków, bakterie te mogą przetrwać przez długi czas w środowisku produkcji żywności i w związku z tym zanieczyszczać produkty żywnościowe na różnych etapach ich wytwarzania. Celem pracy była charakterystyka genotypowa L. monocytogenes należących do serogrup IIa i IVb, pochodzących z żywności i środowiska jej produkcji w Polsce oraz porównanie ich z innymi szczepami L. monocytogenes wyizolowanymi z podobnych źródeł i od ludzi. Badania obejmowały: 1. Typowanie molekularne oraz określenie stopnia różnorodności genetycznej L. monocytogenes IIa i IVb wyizolowanych z żywności i środowiska jej produkcji w Polsce; 2. Ocenę potencjału chorobotwórczego oraz zdolności do długotrwałego przeżywania w środowisku produkcji żywności badanych izolatów na podstawie analizy genomu bakteryjnego; 3. Ustalenie stopnia podobieństwa molekularnego pomiędzy badanymi izolatami L. monocytogenes w obrębie poszczególnych serogrup oraz między szczepami pochodzącymi z żywności, środowiska jej produkcji i ludzi w Polsce oraz na świecie; 4. Określenie wrażliwości badanych izolatów L. monocytogenes na wybrane substancje przeciwbakteryjne.

Wykaz publikacji składających się na rozprawę doktorską

1. Lachtara B., Wieczorek K., Osek J. (2016). Molekularne metody wykrywania Listeria monocytogenes w żywności. Medycyna Weterynaryjna 2016, 72, 12-17 2. Osek J., Lachtara B., Wieczorek K. (2022). Listeria monocytogenes - How this pathogen survives in food-production environments? Frontiers in Microbiology 13, 866462, https://doi.org/10.3389/fmicb.2022.866462 3. Osek J., Lachtara B., Wieczorek K. (2022). Listeria monocytogenes in foods - from culture identification to whole-genome characteristics. Food Science and Nutrition, 1–30, https://doi.org/10.1002/fsn3.2910 4. Lachtara B., Osek J., Wieczorek K. (2021). Molecular typing of Listeria monocytogenes IVb serogroup isolated from food and food production environments in Poland. Pathogens 10, 482, https://doi.org/10.3390/pathogens10040482 5. Lachtara B., Wieczorek K., Osek J. (2022). Genetic diversity and relationships of Listeria monocytogenes serogroup IIa isolated in Poland. Microorganisms 10, 532, https://doi.org/10.3390/microorganisms10030532